SPIS TREŚCI
[1]
0. Kreta (Koinon) - Trajan
10. Amisos
11. Komana (Kapadocja)
17. Licja
20. Cyrena
[2]
36. Bosra (Arabia)
38. Cypr
42. Wschodnia mennica Wespazjana "z kółeczkiem"
47. Rodos
[3]
50, 54. Efez
57. Kreta (Koinon) - do Trajana
62. Chios
69. Aegeae (Cylicja)
[4]
81. Sydon
82-84. Tyr
94. Antiochia
[5]
123. Antiochia cd.
[6]
126. Tars
132. Laodicea ad Mare
136. Apamea
145. Mopsos (Cylicja)
146. Seleucja nad Kalykadnosem (ad Calycadnum)
147. Akko-Ptolemais, Byblos, Gaza, Jerozolima/Aelia Capitolina, Gabala
148. Beroea (współczesne Aleppo), Hierapolis, Rhesaina (Rhesaena), Carrhae, Heliopolis (Baalbek), Berytus
149. Gadara, Cyrrhus, Damaszek, Neapolis (Samaria)
[7]
150. Aszkelon (Ascalon)
152. Edessa
153-155. Emesa
158-159. Nieznana mennica z czasów wojny partyjskiej Werusa w okolicach Osroene
160-162, 166-167, 172-174 Cezarea Kapadocka
[8]
175, 183, 187. Cezarea Kapadocka cd.
188. Pergamon
197. Milet
198. Sardes
[9]
201. Halikarnas, Kolofon
206. Smyrna
207. Alabanda, Maionia/Maeonia
210. Mylasa
219. Afrodyzja, Aizanoi
224. Eumeneia/Eumenia/Eumenea, Tiatyra/Thyatejra
[10]
231. Hierapolis (Frygia)
232. Laodycea nad Likosem
233. Hypaepa/Hypaipa, Synnada
234. Knidos, Mennica cystoforyczna "A"
241. Mennica cystoforyczna "B"
242. Mennica cystoforyczna "C"
247. Mennica cystoforyczna "D"
[11]
250. Mennica cystoforyczna "E"
251. Bitynia - cystofory Hadriana
252. Cystofory Hadriana nieprzypisane do żadnej mennicy
256. Leptis Magna
261. Byzantion
267. Związek Achajski, Patras
271. Germe, Tabae
272. Stratonikeja
273. Nikopolis k/Akcjum
[12]
278. Mennica mobilna w Mezopotamii, czasy Aureliusza i Werusa
279. Nieznana mennica didrachmowa Hadriana, być bijąca może według stopy kapadockiej
282. Kompletnie nieprzystawalna do niczego tetradrachma Nerona i Poppei
288. Aleksandria
[13]
300. Galacja
301. Macedonia
302. Ateny
MAPKA HIPOTETYCZNYCH KURSÓW - [13].300
Złożoność systemu monetarnego Imperium Rzymskiego potrafi nieraz zadziwić. Pewne rozwiązania wynikały zapewne z konkretnych przemyśleń i nie były dziełem przypadku. Szczególnie ciekawy wydaje się sposób wchłaniania systemów podbitych państw hellenistycznych. Zanim dostały się one pod berło cezarów, panowały nad handlem na ogromnych obszarach i doszły do ogromnych bogactw. Wygrzane przez stulecia typy monet zostały przez Rzymian nie tylko pozostawione w obiegu - mimo braku ś
cisłego związku z rzymskim denarem, bito je nadal. I to nie tylko tetradrachmy antiocheńskie czy tyryjskie,
ale także drachmy ośrodków nie kojarzących się obecnie jako szczególnie ważne. Dochodzą do tego oczywiście bite w setkach miast, w tysią
cach różnych typów nominały zdawkowe - bite w Rzymie sesterce, dupondiusy czy asy na wschód praktycznie nie trafiają.
Na dodatek drachma drachmie nierówna. Bite według co najmniej kilku różnych
standardów wagowych sprowadzających się do zawartości srebra w drachmie przeliczeniowej, musiały mieć swoje tabele kursowe, bankierów bogacących się na ich wymianie itp.
Bicie
drachm srebrnych na wschodzie według różnych
standardów miało w II wieku dwa piki. Pierwszy, za panowania Trajana, polegał na przeniesieniu znacznej części emisji do Rzymu i pewnej standaryzacji stylistycznej. Drachmy te, mimo iż przeznaczone do obiegu na konkretnych terenach, mają pełne cechy produktu mennicy stołecznej. Drugi pik, związany z panowaniem Hadriana, jest zupełnie inny - nie wygląda na to, żeby jakiekolwiek drachmy srebrne były nadal bite w Rzymie, natomiast uruchamia się dużą ilość mennic zamkniętych od stuleci - np. w przypadku zaniechanych w pewnym momencie przez Trajana
tetradrachm cystoforycznych za Hadriana nagle mamy około trzydziestu różnych mennic je emitujących. Po śmierci Hadriana ilość nowych
drachm drastycznie spada, a ich miejsce w obiegu zajmują coraz bardziej zwykłe denary. Zjawisku temu opiera się jedynie bardzo hermetyczny system egipski, rozmontowany dopiero przy okazji całkowitej rezygnacji z jakiegokolwiek pieniądza prowincjonalnego za panowania Dioklecjana.
Tyle tytułem przydługiego wstępu, który i tak jest za krótki, żeby chociażby zaznaczyć pewne podstawowe zjawiska. Tak czy inaczej podstawową
tetradrachmę antiocheńską z czasów pryncypatu każdy sobie bez problemu znajdzie, więc chciałem w tym wątku pokazać trochę srebra, które jest na tyle rzadkie, że można na nie w ogóle nie wpaść. Nie wiemy nawet, czy ośrodki, które takie nietypowe monety emitowały, miały regularne pozwolenie z centrali, czy też ich efemeryczne emisje wynikały z tymczasowego braku srebra na rynku lokalnym, który trzeba było szybko załatać.
Na początek drachma kreteńska Trajana.
https://www.acsearch.info/search.html?id=7243405RPC III 13, 116-117 r. Na rewersie łacińska tytulatura
IMP CAES NER TRAIA
OPTIM AVG GER DAC PART, na rewersie nimfa Diktynna siedząca na skałach, wyciągająca łuk z kołczanu, na jej kolanach młody
Zeus; po obu
stronach dwóch uzbrojonych kuretów*, u góry grecka legenda ∆IKTINNA, w odciku KRHT.
*
https://www.theoi.com/Georgikos/Kouretes.html