Severina

[Waldemar S]

Dzień dobry

Ostatnio nabyłem taką Severine Ric V 20 , bardziej ze względu na jej aparycję na tym egzemplarzu gdzie wydaje mi się że tu jest bardziej kobieca niż na innych monetach , gdzie bardzie jest podobna do Aureliana , a nie z kobiecą urodą. Przy okazji trochę poczytałem jej krótkiego życiorysu i sprzeczne info które pojawia się w necie - niektórzy twierdzą że była regentką po śmierci Aureliana i biła własne monety , tylko jak długo i w jakim okresie ?, i jakie emisje tych monet ?. niby jest luka między Aurelianem a Tacydem , a senatowi nie śpieszy się z ogłoszeniem nowego cesarza ?, przez co wydaje się że jest miejsce na jej regencję , więc może i jej monety.

[DzikiZdeb]

Ciężko tutaj o twarde fakty, większość dyskusji to spekulacje. Półroczny okres pomiędzy śmiercią Aureliana a wstąpieniem na tron Tacyta jest wzięty z SHA, które jako źródło ciężko chwilami traktować literalnie - za dużo tam różnych błędów i lapsusów. Dość konkretnym faktem są monety Tacyta z określeniem sprawowania władzy trybuńskiej po raz drugi - TR P II. W końcu III w. zwyczajowo była ona odnawiana 10 grudnia, czyli musiał zostać cesarzem 9 grudnia 275 lub wcześniej. Biorąc pod uwagę, że przybliżona data śmierci Aureliana to (w zależności od publikacji) późny wrzesień - wczesny listopad 275, to okres pomiędzy dotarciem informacji do Rzymu a wyborem nowego władcy nie jest przesadnie długi.

Dowody na samodzielne rządy Seweryny są oparte głównie na źródłach numizmatycznych, a te także nie są jednoznaczne. Głównie chodzi tu o monety z legendą CONCORDIA AVG (zamiast AVGG) oraz CONCORDIAE MILITVM jako tego wyobrażenia, które miało zapewnić Auguście poparcie armii. Były one bite jednak w mennicach znacznie oddalonych od Tracji, gdzie zginął Aurelian (i gdzie informacja o jego śmierci musiała dotrzeć), natomiast nie ma śladu takich emisji z mennic bałkańskich, gdzie nowa władczyni powinna rozpocząć swoje rządy.

[Waldemar S]

Tak ,niewielka ilość materiału o rządach Aureliana , a i zniekształcona zapewne już przez pierwszy wiek po jego śmierci przez bajko-pisarzy nie za bardzo pozwala na podparcie jakiejś hipotezy co do rządów Severiny. Tyle że spotkałem się z tekstem  A. Krawczuka że Severina rządziła i biła monety między III- IX 275r. ? a nie po jego śmierci IX-XI 275 r. ? , a augustą została już jesienią 274 r. i matką obozów ,senatu i ojczyzny. Może więc Aurelian skoro mieli już córkę zostawił ją z częścią wojska w jakiejś prowincji by pilnowała porządku , a sam poleciał w  innym miejscu ratować świat ? . Dziwnym też jest że nikt z wysokich rangą żołnierzy z otoczenia Aureliana nie chciał przywdziać purpury ? , więc nie dziwi to że niepopularny Tacyt ją porwał nawet i w listopadzie 275 roku.

[DzikiZdeb]

spotkałem się z tekstem  A. Krawczuka że Severina rządziła i biła monety między III- IX 275r. ? a nie po jego śmierci IX-XI 275 r. ? , a augustą została już jesienią 274 r. i matką obozów ,senatu i ojczyzny. Może więc Aurelian skoro mieli już córkę zostawił ją z częścią wojska w jakiejś prowincji by pilnowała porządku , a sam poleciał w  innym miejscu ratować świat ? .

Jakoś Krawczuka omijam szerokim łukiem - za mało tam rzetelnej krytyki źródeł, często przepisuje całe fragmenty "jak leci" i potem wychodzą takie kwiatki. Sam fakt przyznania tytułu Augusty nie sprawia, że ta czy inna cesarzowa zaczyna mieć coś do powiedzenia w kwestii realnej władzy. Czy mamy jakieś ślady większego wpływu Plotyny na decyzje Trajana po 105 czy Sabiny na Hadriana po 128? Nie bardzo...

Tak więc nijak się te rządy i samodzielne monety za życia Aureliana nie trzymają kupy. Wcześniejsza data śmierci - też. Mamy tetradrachmy aleksandryjskie z 7 roku panowania (czyli wybite po 29 sierpnia 275), a jeden z papirusów z Oksyrynchos (nie szukałem dokładnie, który) jest datowany na 19 października 275 i odnosi się o Aureliana jako do władcy (a więc jeśli nawet Aurelian już wtedy nie żył, to informacja o tym była na tyle świeża, że nie zdążyła dotrzeć do Egiptu).


https://www.acsearch.info/search.html?id=7836075

Dziwnym też jest że nikt z wysokich rangą żołnierzy z otoczenia Aureliana nie chciał przywdziać purpury ?

Może właśnie Seweryna zapobiegła temu, by tron (przynajmniej lokalnie) objął morderca Aureliana - Mucapor lub ktoś inny i na tym polegała jej władza. Utrzymać porządek w armii męża, dopóki senat nie obwoła nowego cesarza?

Tu jeszcze dobry tekst na temat: https://ric.mom.fr/en/info/hist5

[Waldemar S]

Ciekawy link , wiele wyjaśnia o emisjach monet Severiny , zarazem ciekawy temat kolekcjonerski w wyłapywaniu monet już tych samodzielnie bitych przez regentkę , a i jedyny chyba przykład monet w mennictwie Rzymu z takim statusem.
Zastanawia mnie jeszcze taka hipoteza / moja / dla tych sytuacji i reakcji lub jej braku z 275 roku. Powiedzmy że jest zamach w bliżej nie określonym miesiącu ze spisku młodszych oficerów , ale Aurelian jest tylko w ciężkim stanie - tłumaczy to lojalność starszych oficerów, rządy Severiny , opieszałość senatu , monety i zapewne jeszcze kilka innych aspektów. Mordercy uciekają do Tacyta gdzie dopiero po pewnym czasie zostaną straceni , kiedy to będzie wygodne dla Tacyta , jednocześnie szybko wiedząc o zamach miał przewagę w starcie po purpurę , jedno tylko mi tu nie pasuje - po co starcowi ta purpura w tym wieku ? - chciał sprokurować ówczesny sposób uzurpatorów i cesarzy na szybką eutanazję 

[Waldemar S]

Znalazłem taki tekst w Zmierzch-cesarstwa-rzymskiego , strona 236-237 -   co sugerowało by że Aurelian zginął już na przełomie I-II 275 roku :
Dnia dwudziestego piątego września, prawie w osiem miesięcy po zamordowaniu Aureliana, konsul zwołał posiedzenie senatu i złożył mu sprawozdanie z niepewnej i niebezpiecznej sytuacji Cesarstwa. Napomknął, że niepewna lojalność żołnierzy zależna jest od przypadku każdej godziny i każdego wydarzenia; natomiast w słowach jak najbardziej przekonujących przedstawił przeróżne niebezpieczeństwa, jakie mogłaby za sobą pociągnąć wszelka zwłoka w wyborze
cesarza.
Następnie konsul, zwracając się do Tacyta, pierwszego z senatorów
, zasięgnął  jego zdania w ważnej sprawie odpowiedniego kandydata na opróżniony tron.
Jeżeli osobiste zasługi stawiamy wyżej niż przypadkowe wyniesienie, to
uznamy, że Tacyt był szlachetniej urodzony od królów
https://piw.pl/uploads/original/062018/22/1f24add940_Zmierzch-cesarstwa-rzymskiego-t1-spis-tresci.pdf

[DzikiZdeb]

po co starcowi ta purpura w tym wieku ?

Obawiam się, że nie mam wystarczającego wyczucia tych czasów, żeby przedstawić jakąś teorię postawioną zupełnie poza zachowanymi źródłami. Jak pokazuje duża część III wieku, te układy są dynamiczne i skomplikowane. Nie da się ich sprowadzić do dwóch-trzech ośrodków - Senat, Pretorianie, skłócony z Senatem Aurelian. Na ile władza Senatu była realna, na ile musiała podpierać się Pretorianami bądź tym czy innym zgrupowaniem wojsk, na ile faktycznie mordercy Aureliana byli dogadani z tymiż Pretorianami - itp, itd.

W takich wypadkach wolę przyjąć rozwiązania najprostsze, chociaż dla kogoś siedzącego głębiej w temacie mogą okazać się zupełnie nietrafione. W tym wypadku widział bym Tacyta jako cesarza przejściowego, dysponującego wystarczającym autorytetem by uspokoić sytuację w państwie - kogoś w rodzaju Nerwy czy Pupiena i Balbina.

[DzikiZdeb]

Znalazłem taki tekst w Zmierzch-cesarstwa-rzymskiego , strona 236-237 -   co sugerowało by że Aurelian zginął już na przełomie I-II 275 roku :

Gibbon to XVIII wiek (a konkretniej tom opisujący m.in. Aureliana - rok 1776) :-) Trochę od tego czasu ustaleń przybyło, chociażby znaleziono wzmiankowane przeze mnie papirusy.