Ancient Coin Discussions In Other Languages > Forum numizmatyki antycznej po polsku

Rzadka i ciekawa moneta Maksencjusza

(1/2) > >>

Lech Stępniewski:
Jeden z moich Korespondentów przysłał mi zdjęcie tej oto monety Maksencjusza:



Z awersem nie ma problemu. Najpospolitsza dla tego cesarza odmiana odmiana z głową w wieńcu laurowym i legendą IMP C MAXENTIVS P F AVG

Natomiast godny uwagi jest rewers, choć legenda też często spotkana: CONSERV VRB SVAE (Conservatori urbis suae - czyli obrońcy miasta)

Niestety, niektóre detale rewersu trudno (ze względu na stan monety) jednoznacznie zidentyfikować. Dlatego poniższy opis proszę traktować jako prowizoryczny, a wszystkie korekty są mile widziane.

Świątynia z czterema kolumnami (tetrastyle w opisach RIC).

W środku Roma siedząca na wprost z głową zwróconą w lewo. Obok niej zwrócony w prawo Maksencjusz w stroju wojskowym. Roma wręcza mu glob, na którym najprawdopodobniej jest Wiktoria. Maksencjusz prawdopodobnie opiera stopę na siedzącym jeńcu.

Zdobiony fronton (pediment): w środku Dioskurowie, po ich obu bokach bóstwa rzeczne.

Na szczycie frontonu jako akroteriony (acroteria) dwie postacie z pochodniami.

Jak tę monetę zaklasyfikować? Na szczęście znak menniczy w odcinku nie budzi wątpliwości: RBP. Czyli Rzym. RIC nie notuje dla tej emisji dokładnie takiego rewersu, więc można by twierdzić, że to nowa odmiana.

Ale RIC jest w wypadku tej emisji niekonsekwentny (co często mu się zdarza) i to, co wcześniej odróżniał, tym razem wrzuca do jednego worka.

Na przykład ROMA 198a-201 różni się od ROMA 194a-197 jedynie dekoracją frontonu (wieniec lub pusty). Podobnie ROMA 202a-203 i ROMA 204-205 (wieniec lub Dioskurowie)

Natomiast teraz dekoracji frontonu RIC nie uwzględnia i pod numerem 213 upycha aż trzy jego odmiany: może być pusty, mogą być Dioskurowie, a może być też wilczyca z Romulusem i Remusem.

Oto monetka z British Museum cytowana przez RIC właśnie jako numer 213:



Czy zatem tę nową monetkę też należałoby uznać za numer 213? To już oczywiście kwestia uznaniowa. Bo są tam też inne różnice: Roma nieco inaczej siedzi i prawie na pewno na globie jest Wiktoria. Nie sposób ustalić inaczej jak uznaniowo, czy to tylko kolejny wariant, czy nowy typ.

Niemniej w najgorszym razie jest ta monetka nie notowana co najmniej ze względu na oficynę (P), bo zarówno RIC, jak i monografia Drosta odnotowują jedynie oficynę S.

I tak właśnie (czyli minimalistycznie) ją na razie zaklasyfikowałem.

DzikiZdeb:
Moim zdaniem na dachu jest jeszcze trochę innych szczególików, ale być może są to złudzenia, które może rozwiać tylko wzięcie monety do ręki. Figury B i C, jeśli faktycznie były intencją rytownika, powinny mieć swoje lustrzane odbicie po lewej stronie.

A) orzeł??
B) kolejna stojąca postać ? z włócznią ???
C) gwiazda??

Lech Stępniewski:

--- Quote from: DzikiZdeb on August 23, 2021, 06:22:50 am ---Moim zdaniem na dachu jest jeszcze trochę innych szczególików, ale być może są to złudzenia

--- End quote ---

Dach to generalnie zgadywanka oraz po części sugerowanie się tym, co w Rzymie w tamtym czasie na rewersie tego typu się pojawiało. Najbardziej pasują dwie po bokach postacie z pochodniami i właściciel monety popiera taką interpretację. Niemniej dalej jest ona hipotetyczna.

Gwiazd ani orłów, ani postaci z włóczniami nie odnotowano, ale to nie znaczy, że są absolutnie niemożliwe.

Ktoś tam zresztą wtedy szalał w mennicy z rozmaitymi kombinacjami i stąd ta niekonsekwentna decyzja w RIC, by wszystkie te warianty wrzucać do jednego worka, to znaczy numerka. W przeciwnym razie (stosując wcześniejsze kryteria) trzeba by wyodrębnić cały szereg osobnych typów znanych z najwyżej kilku egzemplarzy albo - jak tutaj - z jednego i to niewyraźnego.

Victor C:

see this figure from Drost--

Lech Stępniewski:

--- Quote from: Victor C on August 23, 2021, 11:03:39 am ---see this figure from Drost--

--- End quote ---

Thanks Victor. It is the specimen form Milan with RBQ, right? I am not sure that the decoration on this new example is so rich: two Victories, two figures with ensigns and central group at the top (5 figures).

Navigation

[0] Message Index

[#] Next page