Tymczasem wybuchło powstanie w Judei.
W czasie powstania doszło do wyboru przez wschodnie legiony Wespazjana na cesarza, Wespazjan w związku z tym potrzebował pilnie srebrnego pieniądza - to już wszystko żeśmy przerabiali. Prawdopodobie jedną z mennic, która zapewniała mu ten komfort była
Antiochia. Nie jestem osobiście co do tego przekonany, ponieważ atrybuowane tam denary z tak zwanych grup 4 i 5 noszą z początku znamiona wielkiej improwizacji - krążki monetarne nie chcą być zbyt okrągłe, wizerunki cesarskie podobne do siebie (a co dopiero do oryginału), a liternictwo wygląda jak cięte przez kogoś, kto nie za bardzo w ogóle umie pisać. Z upływem czasu wszystko to się poprawia (o ile mamy do czynienia z tą samą mennicą),
ale przecież nic nie wskazuje, że mennica antiocheńska przerwała swoją działalność i trzeba ją było Anno Domini 70 organizować od nowa.
Tak czy inaczej wzmiankowane denary w niczym nie odbiegają tematycznie od innych bitych w tym samym czasie dla Wespazjana. Na początku mamy tutaj zamanifestowanie tytułu
Augusta należnego nowemu władcy oraz jego męstwa:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1915https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1916Następne są już datowane na rok 72 i powielają tematy denarów z mennicy rzymskiej:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1920Pokój
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1921Zwycięstwo
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1930żeby nie było wątpliwości, nad kim - Żydówka i palma (czy naga postać to cesarz czy raczej
Virtus?)
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1935Kwadryga triumfalna z obchodów tegoż zwycięstwa (ta dla Tytusa)
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1927Zgoda
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1933i podziękowanie dla Neptuna, że przewiózł obu Flawiuszy bezpiecznie do Rzymu (tu też Tytus, warto zwrócić na literę N w
NEP RED na rewersie, widać że celator raczej nie za bardzo czuł, o co chodzi w tych łacińskich literach).
Oczywiście przez ten cały czas nie zapominano o pieniądzu lokalnym. Miejscowe tetradrachmy były bite pełną
parą, co ważne widać po nich, że dopiero upadek Othona zdecydował o wystąpieniu Wespazjana:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/1/4199Ta tetra jest bita jeszcze dla Othona
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1936..,a ta dla Wespazjana (datowana jeszcze na 69, czyli przed tymi wszystkimi denarami, które są datowane od 70 AD)
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1940Ta z oboma Flawiuszami, orła zastąpił Tytus, 69/70 AD
potem już idą tylko Wespazjany z orłami na rewersie, całość ustaje podobnie jak mennica denarowa w roku 72. Wznowienie następuje dekadę później, ponownie mamy do czynienia z tetradrachmami z
orłem, ładnie opisanymi latami panowania Domicjana, tutaj rok 8 (H) - 88/89:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/2/1978W tym samym stylu idzie to przez kolejne lata, cały czas wzór z orłem:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/3/3477Nerwa rok 2 (97/98)
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/3/3510Trajan rok 2 (98/99)
potem stylistyka nieco się zmienia (rok panowania znika z pola monety), pojawiają się wzmiankowane już tetradrachmy w stylu tyryjskim, a w roku 109/110 pojawia się typ, który ma cechy zarówno tetdarachmy antiocheńskiej w stylu przejętym od Tigranesa II z
Tyche siedzącą na skale, jak i tetradrachmy tyryjskiej z orłem z maczugą:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/3/3534Typy te idą równolegle do roku 119, kiedy pewny swojej władzy
Hadrian umacnia swoje wpływy w Rzymie i wyłącza kilka mennic srebrnych, które nie są mu już potrzebne. Tutaj typ antiocheńsko-tyryjski z roku 117:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/3/3686Mennica wraca do łask za panowania Marka Aureliusza, od razu z oboma typami, tutaj także typ antiocheńsko-tyryjski:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/4/7018... i typ orłem bity dla Kommodusa jako następcy tronu:
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/coins/4/7171... i tylko następcy tronu, nie wygląda na to, żeby mennica działała nadal po przejęciu władzy przez tegoż nieudacznika.
https://www.acsearch.info/search.html?id=7197223Co nie znaczy, że nie mogli tego naprawić Sewerowie. Tutaj tetradrachma Elagabala. Jest to jedyny bity przez niego typ, podobnie jak za jego poprzednika, który najwidoczniej uznał tetry antiocheńsko-tyryjskie za niepotrzebne i zaprzestał ich bicia na dobre. Mimo to antiocheńskie tetry z orłem są bite nadal w bardzo dużych nakładach. Zastanawiam się, czy miało tu jakieś znaczenie, czy władca był wyobrażany w koronie radialnej, czy nie - przykład z Gordianem III (z nielicznymi wyjątkami popiersia są skierowane - z wieńcem w lewo, w koronie prawo, chociaż są wyjątki):
https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/type/68016https://rpc.ashmus.ox.ac.uk/type/68019Tetradachmy antiocheńskie z orłem biją także kolejni cesarze - Filip Arab,
Trajan Decjusz i Trebonian Gallus, tu
moneta tego ostatniego:
https://www.acsearch.info/search.html?id=7977710Nie znalazłem natomiast monet srebrnych Waleriana I z Antiochii i właściwie nie wiem, co udało mu się zepsuć najpierw - czy najpierw podjął decyzję o zaprzestaniu jej bicia, czy zanim zdążył potwierdzić chęć jej kontynuowania, zdążył utracić Antiochię na rzecz Persji pod rządami Szapura I. Tak czy inaczej, kiedy Aurelianowi udało się odzyskać miasto w kilkanaście
lat później, czasy były zupełnie inne, pieniądz bity w Rzymie był całkowicie zepsuty, pozbawiony resztek zawartości srebra i nie było mowy o jakimkolwiek wznawianiu bicia srebra lokalnego.